Lễ Thánh Gia Thất còn được gọi là Gia đình Thánh Gia nhằm để tôn vinh và tưởng nhớ công ơn của Chúa Giêsu, Đức Trinh Nữ Maria -Mẹ Thiên Chúa- và Thánh Giuse, đây là gia đình thánh thiện, gương mẫu nhất của nhân loại.
Lễ Thánh Gia Thất được bắt đầu trong thế kỷ thứ 17 bởi Giám Mục Francoi de Laval người Canada. Năm 1893 Đức Giáo Hoàng Piô XIII quy định vào Chúa Nhật trong tuần lễ Bát Nhật của Lễ Ba Vua, nghĩa là trong khoảng 7/1 đến 13/1. Mãi cho đến năm 1969 lễ Thánh Gia Thất được cử hành vào Chúa Nhật ngay sau lễ Hiển Linh. Từ năm 1969 được thay đổi như hiện nay là lễ Thánh Gia Thất được cử hành vào Chúa Nhật ngay sau lễ Giáng Sinh. Nếu Lễ Giáng Sinh và tết Dương Lịch rơi vào Chúa Nhật (tức là không có Chúa Nhật nào ở khoảng giữa), lễ Thánh Gia Thất sẽ được cử hành vào ngày 30 là ngày thứ sáu.
Lễ Thánh Gia Thất giới thiệu cho các gia đình Công Giáo một gia đình kiểu mẫu để chúng ta học tập. Gia đình chúng ta sẽ trở nên thánh thiện khi chúng ta sống đời sống của Chúa Giêsu và Giáo Hội của Ngài trong gia đình, còn được gọi là “Giáo Hội thu nhỏ” v.v… Thánh Gioan Chrysostom thúc giục tất cả tín hữu hãy làm cho gia đình mình nên một “Giáo Hội gia đình”, như thế chúng ta sẽ thánh hóa được đơn vị gia đình của mình. Muốn được như thế phải làm cho Chúa Kitô và Giáo Hội của Ngài ngự trị ngay trung tâm của gia đình và đời sống từng người trong gia đình (thường xuyên đọc sách Thánh, cầu nguyện, tham dự Thánh lễ, rước lễ v.v…)
Bắt chước hành động của gia đình Thánh Gia, học tập nhân đức của các Ngài, lễ Thánh Gia Thất là lúc thuận tiện nhất để chúng ta nhớ đến và cầu nguyện cho các gia đình nhân loại và gia đình thiêng liêng. Chúng ta cũng tự hỏi phải làm gì để thăng tiến gia đình chúng ta, họ hàng thân thuộc, hàng xóm và cộng đoàn, giáo xứ.
1. Thánh hóa gia đình