Vườn nho là hình ảnh rất quen thuộc của dân Do Thái, họ trồng nho như chúng ta trồng lúa trồng rau. Các tiên tri đều ví dân Do Thái như một cây nho hay vườn nho xanh tươi sai trái. Nhưng ăn quả quên kẻ trồng cây. Trong Tân Ước, Chúa Giêsu tự ví Ngài là cây nho, Chúa dùng dụ ngôn thợ làm vườn nho thuê theo giờ… Đặc biệt nhất là hình ảnh những người làm vưởn nho sát nhân mà hôm nay chúng ta bàn đến.
Ông chủ vườn nho đây chính là Thiên Chúa, còn vườn nho hiểu là các tâm hồn, là Giáo Hội còn tại thế mà đại diện là Chúa Giêsu. Nhưng những người làm vườn nho đây là dân Do Thái, là các Tư tế, Kỳ lão, Biệt phái. Vườn nho của ông chủ được rào, được xây tường tránh nước, được xây tháp để chứa rượu và canh coi máy ép rượu… Như vậy ông chủ lo cho đủ thứ, không thiếu thốn chi. Đúng như lời tiên tri Is 5,2-5: “Hỡi vườn nho Ta, còn gì mà Ta không làm cho ngươi.” Sắm sẵn mọi sự ông chủ đem cho thuê kiếm lời. Trẩy đi phương xa hiểu là thời gian cho thuê, là thời gian thử thách, lấy công làm lời.
Thời gian thuận tiện tức là ngày mùa hái nho, ông chủ trở về đòi hoa lợi. Ông sai từng đầy tớ đi thu hoa lợi. Các đầy tớ đây là các tổ phụ, các tiên tri, đã nhiều lần được gửi tới, nhưng họ đã đối xử tệ bạc, ác nghiệt với các tiên tri như Elia, Elisêu, Gêrêmia, Gioan Tiền Hô… Tuy nhiên, Thiên Chúa là chủ vườn nho đã không thất vọng, Ngài cứ kiên nhẫn gửi người đầy tớ tới, thứ nhất rồi thứ hai. Cả hai lần đều bị đánh đập và đuổi về tay không. Người thứ ba tới thì bị thương nặng và bị ném ra ngoài rào.
Ta thấy khi con người ở trong đàng tội lỗi thì tội ác càng gia tăng sự dữ. Cuối cùng ông chủ gởi đứa con duy nhất tới. Nếu xét trên phạm vi trần thế mà người cha nào làm như vậy là liều lĩnh và dại dột… Nhưng trên lãnh vực siêu nhiên cho thấy đó là sự kiên nhẫn của Thiên Chúa và đó là lòng tốt vô biên của Ngài đến tột bực.
Việc gửi đứa Con duy nhất, đó là Thiên Chúa gửi Ngôi Hai Nhập Thể và bị Do Thái đem đi giết ngoài Giêrusalem. Khi những người làm vườn nho điệu đứa con ra khỏi vườn nho và ném đá cho chết. Thánh Máccô nói ngược lại là chết rồi mới ném ra ngoài đó… thì họ hy vọng là chiếm được gia sản, ngôi vườn đó. Làm sao có quyền hy vọng chiếm được một phần thừa tự. Chẳng những không được mà còn bị án phạt nữa, bị tru diệt và vườn nho trao cho người khác canh tác.
Thiên Chúa ban cho mỗi người chúng ta những thời gian, hoàn cảnh, tài năng, trí khôn, tiền của, danh dự, để chúng ta làm vinh dự Nước Trời. Liệu chúng ta có dùng cho xứng không? Vườn nho có hoa trái không hay chúng ta đã để vườn hoang, sinh gai góc, sinh quả chua, nghĩa là thay vì chúng ta gầy dựng tình thương yêu đoàn kết, niềm vui bình an, thì chúng ta đã gây chia ly oán hờn, ganh tỵ đổ vỡ: đó là nho chua.
Xin nhớ một điều này là dù chúng ta có làm gì đi nữa thì chương trình của Thiên Chúa vẫn thành tưụ, chứ chúng ta không thể làm hỏng chương trình của Ngài đâu. Người hư hỏng là chúng ta mà thôi. Hãy xem trường hợp Ađam và Eva từ chối Chúa, Chúa lại ban Đấng Cứu Thế. Lụt đại hồng thủy xong là có giao ước Noe. Tháp Babel đổ rồi có Abraham là cha của một dân tộc đông đúc, Ai Cập cứng lòng: chìm dưới Biển đỏ để có được đất hứa. Có núi Sọ, có ngự bên hữu Thiên Chúa Cha. Tất cả sẽ được ơn thánh hóa xóa bỏ. “Hòn đá bị vứt đi trở thành đá góc tường.” Chúng ta đừng giơ chân đạp mũi nhọn nữa.
Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giêsu, Bí tích Thánh Thể là dấu chỉ hiệp nhất chúng con nên một trong Chúa. Qua bàn tiệc Thánh Thể chúng con cùng được chia sẻ một tấm bánh hằng sống là chính Máu Thịt Chúa. Xin giúp chúng con luôn sống hiệp nhất và yêu thương nhau. Xin hàn gắn lại những rạn nứt tình người nơi chúng con bằng lòng nhân hậu và tình thương của Chúa, để nhờ đó chúng con cũng biết sống bao dung và đón nhận nhau trong tình nghĩa anh em một nhà.
Lạy Chúa, lòng ghen ghét đã khiến các con nhà Giacóp coi Giuse, em mình là kẻ thù. Lòng ghen ghét đó cũng khiến cho các kỳ lão Do Thái tìm cách giết Chúa. Lòng ghen ghét đó cũng khiến chúng con xa rời nhau bởi những kết án, nghi kỵ và hiểu lầm. Xin tha thứ vì những lần chúng con ghen ghét nên nói xấu, bỏ vạ cáo gian nhau. Xin tha thứ vì những lần chúng con xúc phạm đến nhau bằng lời nói và hành động đã làm tổn thương đến danh dự của tha nhân.
Lạy Chúa Giêsu mến yêu, Chúa đã lấy cái chết để cứu chuộc cả những người hành hạ Chúa. Xin cho chúng con cũng biết lấy ơn trả oán để xoá bỏ hận thù. Xin dạy chúng con cùng nhau canh tân cuộc đời trong tình thần Phúc Âm, để mỗi người biết đối xử nhân từ với nhau như Chúa đã đối xử nhân từ với chúng con. Amen.
Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền